مریم ترسایی- ميراث فرهنگي ناملموس كشورمان يكي از ابزارهاي تاثيرگذار براي سند چشم انداز توسعه بوده و به عنوان گنيجنه اي ارزشمند در راستاي مقابله با تهاجم فرهنگي به شمار مي رود.

میراث معنوی یا به عبارت دیگر میراث غیرملموس بخش اساسی فرهنگ هر جامعه را تشکیل می‌دهد و به جنبه‌های غیر فیزیکی یک فرهنگ گفته شده كه اغلب آداب و رسوم جامعه در یک دورهٔ زمانی را در بر می‌گیرد.

عبارت ميراث فرهنگی ناملموس يا ميراث معنوی، بر اساس تعريف‌های بين‌المللی به معنای رفتارها، شيوه‌های ارايه، نمودها، دانش‌ها، مهارت‌ها و نيز وسايل، اشيا، مصنوعات دستی و فضاهای فرهنگی مرتبط با آن‌ها است که جوامع، گروه‌ها و در برخی موارد افراد، آن‌ها را به عنوان بخشی از ميراث فرهنگی خود می‌شناسند.

اين ميراث معنوی از نسلی به نسل ديگر منتقل می‌شود و پیوسته توسط جوامع و گروه‌ها در پاسخ به محيط، طبيعت و تاريخ آن‌ها مجددا خلق می‌شود و حس هويت و استمرار را برايشان به ارمغان آورده و به وسيله آن، احترام به تنوع فرهنگی و خلاقيت بشری را ترويج می‌کند.

سنت‌ها و نمودهای شفاهی شامل زبان، هنرهای نمايشی،  عادت‌ها و رسم‌های اجتماعی، آيين‌ها و جشن‌ها،  دانش‌ها، رسم‌های مربوط به طبيعت و کيهان و مهارت در هنرهای دستی و سنتی از جمله جنبه هاي ميراث فرهنگي ناملموس به شمار مي روند كه در ايران زمين به سبب تاريخ كهن و تنوع اقوام داراي مولفه هاي گسترده اي است.

میراث معنوي كه حقیقت فرهنگی هر ملت به شمار مي رود در جهان كنوني به منزله عاملي بازدارنده براي شيب تند يكسان سازي فرهنگي بوده كه توانايي ايستادگي در برابر جهاني شدن دارد.

سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد( يونسکو) در سال 2003 به دليل اهميت ميراث فرهنگی ناملموس به عنوان انگيزه اصلی تنوع فرهنگی و ضامن توسعه پايدار و با توجه به نقش آن به عنوان يکی از عوامل نزديکي انسان‌ها به يکديگر و تضمين تبادل و درک متقابل در ميان آن‌ها، با هدف تضمين دوام ميراث معنوی اقدام به آغاز ثبت ميراث معنوی بشريت كرد.

ايران به عنوان سرزميني با تاريخ و تمدن كهن از جمله معدود كشورهايي است كه در زمينه ميراث فرهنگي داراي گنجينه اي گران بها بوده و ساليانه ميزبان گردشگران بي شماري از گوشه و كنار دنيا است.

كارشناسان و صاحبنظران بر اين باورند كه متاسفانه تاكنون از ظرفيت بسيار غني ميراث فرهنگي ناملموس كشورمان برای توسعه گردشگری آنگونه كه شايسته آن است بهره برداري نشده است، در حالیکه مي توان با استفاده بهينه از اين گنجينه ارزشمند علاوه بر رونق اقتصادي براي دستيبابي به اهداف سند چشم انداز توسعه، با معرفي فرهنگ غني ايراني اسلامي از جريان سازي هاي رسانه هاي غربي عليه كشورمان نزد افكار عمومي جهان نيز جلوگيري كرد.

همگاني كردن حفاظت, مرمت, احياء و معرفي آثار تاريخي و فرهنگي، افزايش ارزش اقتصادي آثار ثبت شده در فهرست آثار ملي و جهاني، خريد خدمات پژوهشي, فني, فرهنگي از بخش هاي علمي كشور، افزايش حفاظت فيزيكي و فني از آثار تاريخي, فرهنگي، بهره برداري مناسب از بناها و بافتهاي تاريخي و فرهنگي در شهرها و روستاها از جمله راهبردهاي حوزه ميراث فرهنگي در سند چشم انداز است.

پس از پيروزي حجت الاسلام و المسلمين دكتر حسن روحاني در انتخابات يازدهمين دوره رياست جمهوري و به روي كار آمدن دولت اعتدال خوشبختانه توجهات بيشتري نسبت به اين حوزه اثرگذار در رونق اقتصادي كشور شده است.

با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید و ایجاد فضای مثبت داخلی و بین‌المللی ابراز علاقه به سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری ایران و همچنین ابراز علاقه جهانگردان بین‌المللی به سفر به ایران روند صعودي داشته است.

بر اساس این گزارش جشنواره و اجلاس جهانی میراث فرهنگی ناملموس که از شانزدهم مهرماه با حضور نمایندگانی از کشور جهان در اصفهان گشایش یافته از جمله اقداماتی است که علاوه بر پیام اصلی این نشست مبنی بر صلح و دوستی برای همه ملت های جهان، ذخائر و ارزش های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به جهانیان را نیز معرفی می کند.

در همین راستا معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری صبح امروز در مراسم افتتاحیه  اجلاس بین المللی میراث فرهنگی ناملموس با اشاره به سیاست های کلان جمهوری اسلامی در حوزه میراث فرهنگی به ویژه میراث فرهنگی ناملموس اعلام کرد: با نامگذاری امسال از سوی رهبر معظم انقلاب به سال «اقتصاد، فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی»، ارگان های پژوهشی دولتی و غیر دولتی به تلاش مضاعف در حوزه فرهنگ اقدام کرده اند.

مسعود سلطانی‌فر با بیان اینکه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی اصلی، برنامه ریزی های زیربنایی مهم را در دستور کار خود قرار داده که بخشی از این برنامه ها متوجه میراث فرهنگی ناملموس است، افزود: از جمله این برنامه ها، تثبیت جایگاه و شان میراث فرهنگی ناملموس در قانون برنامه ششم، ارتقای سطح همکاری های منطقه ای و بین المللی از جمله در زمینه های ثبت چند ملیتی مواریث مشترک، برگزاری نشست های تخصصی منطقه ای با هدف تدوین برنامه های مشترک و ارتقای سطح همکاری ها با ارگان های بین المللی و پیگیری پرونده اضافه کردن چهار کشور جدید به پرونده موجود ثبت نوروز برای ثبت در سال 2015 است.

اجلاس بین المللی میراث فرهنگی ناملموس با هدف تأكيد بر اهميت نقش مردم محلي در پاسداري از ميراث فرهنگي ناملموس و اجرايي كردن كنواسيون ۲۰۰۳ يونسكو، يافتن راهكارهاي كنواسيون براي مردم محلي برای پاسداري از ميراث فرهنگي ناملموس و توسعه پايدار محلي اثرگذار، امسال در حالي برگزار مي شود كه اقدامات اخير دولت يازدهم نشان از عزم جدي مسوولان و دولتمردان در اين راستا است.

بر اساس آمارهای اعلام شده از سال 1388 تاکنون ایران 10 اثر را با عنوان آثار فرهنگی ناملموس در فهرست میراث ناملموس جهان ثبت کرده است واین روند نشان دهنده غنای فرهنگی این سرزمین است.

تشويق انجمن هاي محلي، حامیان ميراث فرهنگي ناملموس و NGOها براي دخيل كردن آنها در سياستگذاري و برنامه ريزي براي توسعه پايدار محلي و حفاظت از ميراث فرهنگي ناملموس، قوي سازي ظرفيت هاي مردم محلي در رابطه با كنوانسيون ۲۰۰۳ يونسكو، يافتن و به اشتراك گذاري بهترين فعاليت ها و تجارب مردم محلي در پاسداري از ميراث فرهنگي ناملموس و توسعه پايدار از جمله اهداف اين اجلاس است.

انتهای پیام/